+- Geleneksel Tıraş Forumları (http://www.geltir.com)
+-- Forum: TIRAŞ SABUNU, TIRAŞ KREMİ VE TIRAŞ SONRASI CİLT BAKIMI (http://www.geltir.com/forumdisplay.php?fid=11)
+--- Forum: Tıraş Sabunları (http://www.geltir.com/forumdisplay.php?fid=12)
+--- Konu Başlığı: 112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü (/showthread.php?tid=8227)
112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü - SumNauta - 20/03/2017
Merhaba,
Dün forumdaki yazdığım ilk yazıda 3 ay önce nasıl bir arkadaşımın yönlendirmesiyle yıllardır pratik olduğu yanılgısıyla tıraş olduğum Fusion tipi aletleri bırakıp EJ89 ile jiletli ve keyifli traş olmaya başladığımı yazmıştım. Eskiden beri çok sevdiğim sabun olan Arko ile sonradan keşfettiğim AOS tıraş kremlerini dönüşümlü kullandığımı belirtmiştim. Bu 3 ay içinde, o arkadaşım , TraşKeyfim blogu ve bu forum sayesinde önceden hiç birini bilmediğim diğer tıraş sabunlarını keşfetmeye başladım. Bu tıraş olayının keyifi arttırıcı yönlerinden biri de sabunlara, jiletlere, aftershave'lere dair o keşifler.
Tek kötü yanı da yaşadığımız küçük dairede yer konusunda yeni malzemelerin işgal ettiği alanı gören eşimin beni her an kapı önüne koyması riski
Hobilerimle ilişkimde konuyla ilgili okumak, merakımı tatmin etmek ve (zaten tarih okumayı da çok seven birisi olarak) günümüzde oluşmuş alışkanlıkların, kullanılan malzemelerin ve tekniklerin geçmişten nasıl geldiğini öğrenmek sevdiğim şeyler.
3 ay önce başlayan bu tıraş keyfi maceramda, ulaşabildiğim bir çok kaynağı, meraklarımın yönlendirmesiyle okudum.
Ulaştığım kaynaklardan birisi de ta 112 yıl önce ABD'de yazılmış bir tıraş kitabıydı.
Kitabın adı: Shaving Made Easy (1905)
Alt başlık: What the Man Who Shaves Ought to Know
1905'te yazılmış bu traş kitabı (yazar adı belirtilmemiş) 1906 yılında Washington DC'deki (dünyanın en büyük kütüphanesi olan) Library of Congress (Meclis Kütüphanesi) tarafından 2 kopyası alınarak kütüphaneye dahil edilmiş. Ne güzel böyle bir kültürel arşivleme geleneğinin olması.
Bugün okuduğum bu 112 yıllık traş kitabından Traş Sabunu bölümünü nostaljik bir tat olarak kendi serbest çevirimle buradan sizlerle paylaşmak istedim.
Şerh olarak şunu düşeyim: sadece 3 aylık macera ile tıraş konusunda bilinçlenmeye yeni başlamış birisi olarak tıraşla ilgili hiç bir konuda ukalalık yapmak (!) haddim değil. Yıllardır fırça ve sabunla tıraş olduysam da asıl köpük nasıl olmalıyı bile burada öğrendim
Bir de şunu eklemeli sanırım. O meçhul yazarın bu kitabındaki tıraş sabunu bölümündeki yargılarından bir bölümü, kimya ve sabun üretimindeki çeşitlenmelerden, etken madde çeşitliliği ve etkisinin artmasından dolayı belki de bu 112 yılda kimi yönlerden geçerliliğini yitirmiş olabilir. Dolayısıyla tüm tarih metinlerini okurken yaptığım gibi, 'o zamanın şartlarının yargılarını taşıyan' bir metin olarak gördüm.
Taa 112 yıl önce böyle bir kitabın yazılmasını da gündelik yaşam kültürünün zenginleştirilmesi anlamında çok güzel buldum. Emeğine sağlık dedim o meçhul yazara.
O kitapta 11. Bölümü oluşturan Tıraş Sabunu maddesinin çevirisi aşağıda. Yazar o zamanın tıraş aleti olarak, metinde usturayı kullandığı için o şekilde tuttum çeviride.
Keyifli okumalar dilerim.
"XI. Tıraş Sabunu
Usturadan sonra Tıraş teçhizatınızın en önemli bileşeni Tıraş Sabunudur. Usturanız çok iyi olabilir ama yüzünüzü iyi bir tıraş sabunundan yaptığınız köpükle kaplamadan tıraşınız iyi ve keyifli olmayacaktır.
Sadece denenmiş, standart yapım tıraş sabunlarını kullanmalısınız ve asla banyo sabunu ile tıraş olmaya kalkışmamalısınız. Banyo sabunları tıraş için değildir ve yüzünüzde türlü rahatsızlıklara yol açar.
Tıraş sabununun kullanımına dair yanlış bir kanı vardır. Popüler düşünce, sabunun sakalı yumuşatmak için kullanıldığı ve böylece daha kolay kesime imkan vereceği şeklindedir. Bu hatalı bir düşüncedir.
Tıraş sabunu, sakalı yumuşatmak için değil, tam aksi bir etki yaratmak için kullanılır. Kılları daha sert ve kırılgan hale getirip, böylece ustura için daha sıkı bir kesme yüzeyi oluşturmaktır görevi.
Bilindiği gibi, Kıl sert fiberimsi bir maddeden oluşur, bir kökten uzar ve doğal olarak yağ içerir. İçerikteki bu yağ, kılın üstlerine doğru ilerler ve kıla sinerek onu yumuşak bir hale getirir. Bu doğal yağlı haliyle kılı usturayla kesmek çok zordur ve sıcak suyla kıllar iyice yumuşadığında kesim iyice zorlaşır. Bir çok kişi bunu yapar ve kılları tıraş öncesi iyice yumuşak ve gevşek hale getirir. Bu durumda ustura kılların üzerinden ya tamamen kayar, ya da bir şekilde kesintili kesim yapar, geriye doğru büker, uzunlamasına keser, köklere doğru çeker ve gerer. Tıraş işlemi iyice sıkıntılı hale gelir.
Oysa tıraş sabunu tam tersi bir etki yapar. İçerdiği alkali, potas ya da soda ile sakala köpük olarak uygulandığında kıllardaki yağ ile etkileşime geçerek onu nötralize eder ve etkisizleştirir, böylece onları sert ve sıkı bir hale getirir. Bu durumda kıllar konforlu bir kesime hazırdır.
Temizlik için tabi ki tıraş öncesi yüz yüzeydeki kirli tabakayı temizlemek için iyice yıkanmalıdır, o kir usturanın kesim etkisini azaltır. Köpük uygulamadan önce yüz bir havlu ile iyice kurulanmalıdır."
(Shaving Made Easy, 1905)
"XII. Bölüm: Köpük
Köpük yapmak için önce sabunun kaba kenarlarından su almayacak şekilde iyice bastırıldığından emin olun. Kabı suyla doldurup bir kaç saniye bekledikten sonra tüm suyu boşaltın.
Genellikle su yeteri miktarda köpük yapmaya yetecek kadar kaba, sabuna ve fırçaya yapışacaktır.
Şimdi , kalın bir köpük oluşana kadar fırçayla karıştırma ve çalkalama hareketi kullanarak iyice karıştırın kabı. Fırça sabun üzerinde ne kadar gezinirse o kadar kalın bir köpük oluşur.
Köpüğün tam kıvamında olması çok önemlidir. Eğer köpük ince ve sulu ise, başarısız bir tıraşınız olacaktır. Köpük ne kadar krem kıvamındaysa, alkalinin sakalı pekiştirme, kesime hazır hale getirme etkisi o kadar iyi olacaktır.
Bazı kalitesiz sabunlar çok hızlı köpük yaparlar, neredeyse tüm kap dolar ama oluşan ince köpük kalıcı nitelikte değildir. Bu durumda siz yüzünüzün bir tarafını tıraş ederken, öbür taraftaki köpük tamamen yok olur.
İyi bir tıraş sabunu, kalın, kremsi ve tüm tıraş boyunca korunan bir köpük verir.
Köpüğü Uygulamak:
Köpüğü fırçayla alıp tıraş edeceğiniz tüm yüz bölgesine sürün. Sonra parmaklarınızla yüzünüzü iyice ovun ki köpük kılları pekiştirecek zaman bulsun.
Usturanızın mükemmel bir durumda olmasının ardından bu yapmanız gereken en önemli şeydir; tıraşınızın kolay/ konforlu olması yüz iyice köpüklenmeden ve köpük kıllara iyice nüfuz etmeden mümkün değildir.
Yüzünüzün üzerinden bir de fırçayla köpüğü eşit bir şekilde iyice yaymak için geçin ve köpük kurumadan hemen tıraşınıza başlayın.
Eğer tıraş sırasında köpük kurursa, fırçayı biraz ıslatıp yüzünüze yeni köpük uygulayın.
Eğer yüzünüzü bunlara dikkat ederek hazırlarsanız, keskin bir ustura yüzünüzün üzerince kolayca kayarak tıraşınızı gerçek bir keyife dönüştürecektir.
Aynı kitaptan Tıraş Fırçalarına ilişkin bölüm:
IX. Tıraş Fırçası
İyi bir fırça alın. Ucuz olanları sonunda en pahalıya mal olanlarıdır ve neredeyse her zaman tarmin etmekten çok uzaktırlar.
Unutulmamalıdır ki bir tıraş fırçasının en kritik kısmı kılların nasıl sabitlendiğidir. Bu kısma özel dikkat gösterilmelidir.
Ucuz tıraş fırçalarında genellikle zamk, reçine ya da tutkal kullanılır bu düzenleme yapılırken, bunlar kısa zamanda bozulur, yapıştırma özelliklerini yitirir ve fırçanın kılları dökülmeye başlar.
Biz kükürtle sertleştirilmiş kauçukta sabitlenmiş domuz kılı ya da porsuk kılı fırça öneriyoruz. Böyle yapılmış bir fırça, ahşap, kemik ya da fildişi sapıyla çatlamayacak ve kıllarını dökmeyecektir. Uygun bir bakımla da çok uzun yıllar dayanacaktır.
Tıraş köpüğünün fırçada kurumasına izin vermeyin ve tıraşınızdan sonra fırçanızı su ile iyice durulayın ve fırçanızı kenara koymadan önce bir havlu ile kurulayın.
Tıraş fırçanız ve kabınız her zaman temiz, kuru ve tozsuz olmalıdır. Haftada bir onları sıcak su ile iyice yıkayın.
Sent from my iPad using Tapatalk
112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü - Nani Kuş - 20/03/2017
Komşum bilğilendirme için teşekkürler
Cvp: 112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü - Serjames - 20/03/2017
Keşke kitaptaki diğer bölümleri de okuyabilseydik
Teşekkürler komşum .
112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü - SumNauta - 20/03/2017
Teşekkürler Nani Kuş, Emrys. (İnşallah zaman bulduğumda ileride kimi diğer bölümlerinden de (ilgili forum başlığı altında) çeviri yapma imkanım olur aynı kitapdan.
Sent from my iPad using Tapatalk
112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü - Men-Sup - 20/03/2017
Zahmetiniz icin teşekkürler üstad
Cvp: 112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü - dikdik_s - 20/03/2017
@SumNauta
Komsum kitap bu mu acaba bir kontrol edermisiniz. Diger komsulardan okumak isteyen ulasabilir.
http://ia600206.us.archive.org/22/items/shavingmadeeasyw0020th/shavingmadeeasyw0020th.pdf
112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü - SumNauta - 20/03/2017
Rica ederim, ben teşekkür ederim Men-Sup....Evet dikdik_s, bu kitap
Sent from my iPad using Tapatalk
Cvp: 112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü - FurkanY - 20/03/2017
@SumNauta Komşum tıraş hobisi ile okumayı, hele hele de tarihi birleştirmeniz çok hoşuma gitti, çok kaliteli bir konu olmuş elinize sağlık
Cvp: 112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü - Serjames - 21/03/2017
(20/03/2017, Saat: 23:13)dikdik_s Adlı Kullanıcıdan Alıntı: @SumNauta
Komsum kitap bu mu acaba bir kontrol edermisiniz. Diger komsulardan okumak isteyen ulasabilir.
http://ia600206.us.archive.org/22/items/shavingmadeeasyw0020th/shavingmadeeasyw0020th.pdf
Teşekkürler @dikdik_s kardeşim .
112 Yıl Önceden bir Tıraş Kitabından Sabun Bölümü - SumNauta - 21/03/2017
Teşekkür ederim FurkanY.
Sent from my iPad using Tapatalk