29/05/2017, Saat: 12:21
'A Curious History of Vegetables' kitabından Patlıcan bölümü (kısa çevirdim):
PATLICAN
(Patlıcangiller , İtüzümü ailesinden)
Sağlık Yararları:
- İştahı arttırır
- Bağırsak hareketlerini düzenler
- Kandaki kolestrolu düşürür
- Cildi yumuşatır
Patlıcan da (Amerikan İngilizcesinde Eggplant, İngiltere'de ise Fransızca ismiyle Aubergine) Domates, Patates ve Biber gibi İtüzümü bitki ailesindendir ama kökeni tropik ya da alt tropikal Amerikan coğrafyası değildir. Salatalık gibi o da Hindistan kökenlidir.
Hindistan'ın güneyinde yaşayan insanlar Patlıcan'ı binlerce yıl önce bahçelerine ekiyorlardı. Başlangıçta çok dikenli bir bitkiydi, küçük ve acı meyveleri vardı ve gri yapraklarının alt kısmı keçemsiydi.
Günümüzde Patlıcan yaklaşık 1 kilo ağırlığa kadar büyüyebilir ve tüm dünyada kıymetli bir sebze olmuştur artık.
900'lü yıllarda Müslüman Orduları Hindistan'ı istila ettiler ve kendilerini sadece altın, değerli mücevher ve baharatlarla zenginleştirmediler, hepimizin şansına o zamana kadar Hindistan dışında bilinmeyen nice iyileştirici bitki ve farklı sebzeyi de yanlarına aldılar. Çok zaman geçmeden Patlıcan İran'dan Ensülüs'e kadar uzanan bütün Müslüman diyarında bahçelerde ve yeme alışkanlıkları arasında yerini aldı.
1200'lerde İtalya ve Fransa'ya da ulaşmıştı Patlıcan.
Bu sebzenin yolculuğunu Fransızca ismi iyi yansıtır. Fransızların Patlıcan'a verdiği Aubergine ismi, İspanyol/Katalan dilindeki Albergina'dan gelir. O da Arapça 'al Badingan'dan gelmeydi. Araplar da Güney Hindistan dillerinden birinde Patlıcan demek olan Batinghan'ı kullanan Perslerden almıştı bu ismi.
Günümüzde Hintliler Patlıcan'a Baingan der, güney Asya'da ise Brinjal derler bu sebzeye.
Kuzey Avrupalılar bu garip görünüşlü, beyazdan, siyah, mor renkli meyveli bu bitkiyi ilk gördüklerinde aynen o sıralarda İspanya'yı işgal etmiş olan Araplara duydukları hissiyat gibi hiç güven duymadılar.
Ayrıca Patlıcan'ın İtüzümü türünden olduğu da dikkatlerinden kaçmamıştı. Cadılar ve diğer Hristiyanlık düşmanlarının şeytani övgülerini alan bitkilerdendi bu da. Hemen 'delilik elması' diye adlandırdılar onu, yiyeni kesinlikle delirtirdi.
Patlıcan bitkisinin bu güzel meyvesi hariç diğer tarafları gerçekten de zehirlidir. Yaprakları ve kökü, içerdiği alkaloidlerle bulantı ve kusmaya, mide fesadına ve başka hastalıklara yol açar.
Alplerin kuzeyinde sadece bilim adamları ve rahipler bu bitkiyi egzotik bir süs bitkisi olarak bahçelerine ektiler.
Ama Avrupanın güneyinde yaşayan insanlar, iklimin de uygun olduğu coğrafyalarında, Patlıcan'ı yiyecek olarak daha hızlı benimsediler. İlk Avrupalı göçmenler Amerika'ya gittiğinde yanlarında taşıdıkları bu bitkiyi Batı kıyılarına yaydılar.
Günümüzde Akdeniz mutfağında çok lezzetli Patlıcan yemekleri var.
Hindistan'dan dünyaya yayılmış Patlıcan, Hint mutfağının da favorilerinden. Batı'da Patates'in yaygınlığı ölçüsünde Hindistan'da da Patlıcan yaygındır. Zengin ya da fakir, herkes bahçesine eker.
Bu sebzenin bir çok iyileştirici etkisinin de farkına varmıştı insanlar. Olgunlaşmamış Patlıcan kalp için bir kuvvetlendirici olarak görülmüştü. Kolestrolü de düşürüyordu, Diabet hastaları için de ideal bir besindi. Kansere karşı iyi bir silah olarak da görülmüştü. Ayrıca iştah açıcı ve sindirimi düzenleyici olduğu gözlenmişti.
Sent from my iPad using Tapatalk